City of Promise - Beverly Swerling

In't kort:
De New York-saga en de verhalen rond de families Turner en Devrey krijgt een nieuwe aflevering met deze vertelling, gesitueerd op het eind van de 19de eeuw, in de 1880's. Joshua Turner keert terug van de Civil War met een been minder, maar een droom rijker. Hij zal de eerste appartementsblokken in New York doen oprijzen en een vastgoedmagnaat worden.

Uiteraard loopt dat niet van een een leien dakje. We ontmoeten een bordeelhoudster en diens nichtje, enkele dwergen, één van de eerste New Yorkse mafiabonzen, een verknipte kapitein uit het Zuidelijke leger en nog enkele andere zware jongens.

Het loopt uiteindelijk goed af, dat spreekt vanzelf, maar tot het laatste hoofdstuk weet je niet echt hoe de vork in de steel zit. De uiteindelijke afwikkeling is misschien nog het minste deel van het boek, het lijkt een beetje of de auteur er genoeg van had en er snel een eind aan wou breien.

Desondanks heel fijne lectuur, met goeie karaktertekeningen en genoeg onverwachte (en niet-bij-de-haren-getrokken) wendingen om het spannend en meeslepend te houden.

Mijn oordeel:
Zie al hierboven. Dit was ondertussen nummer 5 van Swerling, en ik heb ze allemaal verslonden en goed bevonden. Deze dus ook. Benieuwd naar wat nog volgt...

Eindoordeel:
****

De onzaligen van Lodz - Steve Sem-Sandberg

In't kort:
Een deels gefictionaliseerd relaas van het joodse getto in de Poolse stad Lotz, van bij de bezetting door de Duitsers in 1939 tot de bevrijding door de Russen in 1945.We volgen, naast enkele andere getto-bewoners, vooral Mordechai Chaim Rumkowski, de Judenälteste of zo'n beetje de burgemeester van het getto, en zijn pogingen om het leven in het getto draaglijk(er) te maken.

Mijn oordeel:
In de Standaard der Letteren werd dit boek gerecenseerd onder de titel 'Welgemikte moker !', en kreeg het ook het maximum van vijf sterren. Daardoor stond het meteen ergens bovenaan mijn wish-list. En terecht.

Naast het schokkende, af en toe zelfs gruwelijke verhaal, daarenboven nog voor het grootste deel op ware feiten gebaseerd (wat het soms niet tot 'fictie' maar tot echte 'faction' maakt), blijft vooral de wrange smaak van de schuldvraag achter.

Immers, verschillende deportaties uit het getto (eerst de kinderen, dan de zieken en ouderen) werden zonder tegenstribbelen van Rumkowski door de Duitsers uitgevoerd. Wist Rumkowski niet dat de gedeporteerden een gewisse dood in de vernietigingskampen tegemoet gingen ? Wilde hij dzoveel mogelijk volwassen joden redden door hen zo hard mogelijk te laten werken, en hen zo onmisbaar te maken in het oorlogsapparaat van de nazi's ? Of was hij echt alleen uit op eigen voordeel en winst ? We zullen het nooit met zekerheid weten, aangezien hij samen met zijn familie op het einde van de oorlog zelf gedeporteerd werd, en vermoord in Auschwitz. De auteur laat de die schuldvraag ook onbeantwoord, wat het boek eigenlijk nog moeilijer verteerbaar maakt.

Wie geïnteresseerd is in de Tweede Wereldoorlog en de Endlösung, en het ervoor over heeft een klepper van zo'n 600 bladzijden te lezen die je met een knoop in de maag achterlaat, moet dit boek lezen.

Eindoordeel:
De lovende recensie in de SdL was terecht. ****1/2