28 mei 2009

Freakonomics - Steven Levitt & Stephen Dubner

In't kort:
In Freakonomics bekijken econoom Steven Levitt en journalist Stephen Dubner een aantal trends en tendenzen door de bril van een econoom, te weten puur en alleen gebaseerd op feiten en nummers. Ze komen daardoor op andere antwoorden dan de experts geven op vragen als: waarom daalden de misdaadcijfers in NY spectaculair in de jaren '90?

Mijn oordeel:
Het uitgangspunt van dit boek is leuk: wat blijft er over van de waarheid van zogenaamde experts als we ze gaan meten tegen de harde cijfers? Maar het is te mager en de onderwerpen (los van het reeds vermelde misdaadcijferverhaal) te nietszeggend en ook te zeer op Amerikaanse leest geschoeid om zeer lang te boeien.
Daarnaast ben ik licht allergisch voor het in heel het boek aanwezige betweterige toontje dat wordt gebruikt evenals de verheerlijking van de geclaimde rebelse en tegendraadse visie op economie van Steven Levitt.

Dat heeft toch een beetje het effect dat je als lezer de indruk krijgt dat ze inderdaad alles aan een kritische blik onderwerpen en niet zomaar wat aannemen (iets wat we kunnen toejuichen) maar dat ze zichzelf daarbij vergeten (minder toe te juichen). "Kijk eens wat wij weer ontdekt hebben."

Aan de andere kant toont het boek weer aan dat wij als mensen ons wat al te graag een mening laten aanmeten en ons graag scharen achter makkelijke, gangbare theorieën. 

Eindoordeel:
Leuk voor thuis bij de koffie, genre "Zeg, wist jij dat...." "Joh, echt waar?"
**1/2

27 mei 2009

On Beauty - Zadie Smith

In't kort:

Het boek volgt de familie Belsey in Wellington, USA. Howard is een universiteitsprofessor gespecialiseerd in het werk van Rembrandt. Kiki is zijn vrouw. Samen hebben ze drie kinderen.

Howard is een blanke Brit, terwijl Kiki een zwarte Amerikaanse is (and a big momma too!). 

Recent zijn de zekerheden in het gezin aan het wegvallem: Howard heeft Kiki bedrogen en zijn positie aan de universiteit komt onder druk te staan als zijn grote rivaal en in alle opzichten tegenpool Monty Kipps gastcolleges komt geven in de Spring semester.

Howard Belsey's reactie op tegenslagen is vooral grijpen naar de wijn, wat hem in weer meer compromitterende situaties doet belanden. 


Mijn oordeel:
Het is best een leuk boek, maar de auteur maakt m.i. net iets te vaak de keuze om er een kwinkslag of iets grappigs van te maken. Howard Belsey is wel heel erg onnozel af en toe en als je zijn personage ziet, is het verbazingwekkend dat hij pas na 30 jaar huwelijk zo onnozel is geweest zijn vrouw te bedriegen.

Terwijl er best een aantal goede thema's in het boek zitten: zwart zijn in de US en de UK, gemengde gezinnen, liberale opvoeding tegenover strenge opvoeding (Zadie Smith vindt duidelijk de liberale beter, ook dat idee wordt iets te duidelijk (en daadoor karikaturaal) gepushed). Thema's als overspel, wat is kunst,  het opgroeien als zwarte jongere, racisme... worden wel behandeld, maar onvoldoende diep om mij echt te raken.  

Maar het las best vlot, was bij momenten grappig en af en toe raakte het wel een snaar. Ik miste alleen het beetje het doel van het verhaal, wist niet goed te plaatsen waar de auteur uiteindelijk naartoe wilde. En of het nou een komedie wilde zijn of net een ernstig boek. Ik vrees dat ik dit boek dan ook snel vergeten zal zijn.

Eindoordeel:
***

26 mei 2009

De welwillenden - Jonathan Littell

Genre: historische roman

In 't kort: Max Aue, SS-officier, vertelt zeer nauwgezet over zijn professionele bezigheden en privéleven tijdens WOII. We beginnen in Rusland waar hij eerst in de Kaukasus en vervolgens in Stalingrad in dienst is. Zijn taak daar is om te rapporteren over de mentaliteit van de duitse soldaat. Hij maakt de jodenvervolging en genocide van zeer dichtbij mee (=gruwelijke fragmenten).
Door zijn goede connecties met een aantal hooggeplaatste heren maakt hij promotie. Hij wordt verantwoordelijk voor een verbeterde arbeidsinzet van de Joden en bezoekt daarvoor de concentratiekampen (=opnieuw gruwelijke fragmenten). Hoe langer hoe zeker merkt hij dat er aan de opmars van Duitsland een einde komt, totdat het helemaal gedaan is.

Mijn mening: Dit is een grandioos boek. Je krijgt een zéér minitieus verslag van WOII, gezien vanuit het perspectief van een hooggeplaatste nazi. Waarom werden de Joden vervolgd? Hoe kunnen mensen anderen zoiets aandoen? Is de mens in wezen slecht? Allemaal vragen die opgeworpen worden en een mogelijk antwoord krijgen.
De eerste 100 pagina's (van de 962) waren behoorlijk taai om door te komen. Het verslag is zo gedetaillleerd (Littell heeft 5 jaar research gedaan) dat je geneigd bent om het boek weg te leggen. Maar juist die nauwgezetheid werkt op een gegeven moment verslavend en bijna hypnotiserend. Je zit zó in het verhaal dat het echt allemaal als een film aan je voorbij komt. Je leest vlot door.
Niet alleen het bredere oorlogs- en vernietigingsperspectief interesseerde me. Juist ook de persoonlijke, nogal afwijkende, kant van deze verteller is ontzettend intrigerend. Waar hij in zijn professionele leven één van de weinige hoge nazi's is die zich enigszins kan inleven in de vijand, is hij in zijn privéleven een behoorlijk verknipt figuur.

Eindoordeel:
****1/2

De literaire kring - Marjolijn Februari

Genre: roman

In 't kort: Wanneer Teresa verneemt dat één van haar ex-klasgenootjes een bestseller heeft geschreven, raadt ze haar man aan het te lezen in de literaire kring waar hij toe behoort.
Al snel merkt ze dat de leden van deze kring, waaronder haar vader, het boek vermijden. Als duidelijk wordt dat de schrijfster het dorp binnenkort zal bezoeken, wordt de reden achter deze "boycot" langzamerhand bekend. Daarmee wordt meteen het superioriteitsgevoel van haar "weldenkende" medemens onterecht verklaard.

Mijn mening: Dit verhaal bevat veel interessante lagen. De relatie van Teresa t.o.v. haar ouders en man, het geheim dat achter de schrijfster schuilgaat, de ethische kwesties die door de verschillende personages worden aangehaald, de vraag wat we eigenlijk aan al dat intellectueel gezwam hebben.
Je moet in dit verhaal veel zelf invullen en dat maakt het lezen boeiend en aangenaam. Op het moment dat je het boek uit hebt en dichtslaat is het nog niet afgelopen. Je moet nog even alles verwerken en interpreteren. Knap werk!

Eindoordeel:
****1/2

Resturlaub - Tommy Jaud

Genre: humoristische roman

In 't kort: Pitschi wordt omringd door vrienden die beginnen te settelen: huisje, boompje, ring, kindjes.
Wanneer zijn eigen vriendin laat weten ook die kant met hem op te willen, breekt het angstzweet hem uit. Hij wil dit leven niet!
Op het moment dat hij met zijn vrienden op vakantie naar Mallorca vertrekt, is hem de maat vol. Hij wil zijn leven veranderen en verzint een list om niet mee te hoeven gaan. Hij besluit daarop zijn dagen elders te gaan slijten.

Mijn mening: Ik dacht nog maar eens een boek in het duits te lezen. Dat had ik al niet meer gedaan sinds de leeslijst tijdens de middelbare school.
Mijn moeder heeft dit boek een paar jaar geleden op onze vakantie op Mallorca gelezen en vond het zeer kömisch. Ondanks dat het lezen in het duits am anfang een beetje wennen was & zeer langzaam ging, raakte ik er aan gewend en begon het verhaal steeds toller te vinden. Ideale Urlaublit.

Eindoordeel:
***

25 mei 2009

Indische Duinen - Adriaan Van Dis


In't kort: op de achterflap staat 'De in Nederland geboren zoon van een Indische familie wordt in een sfeer van verzwegen leed opgevoed. Zesenveertig jaar later breekt bij hem de woede over zijn familie los. Dan worden leugens ontrafeld, familiegeheimen boven tafel gebracht, rekeningen vereffend en oude wonden opengereten.'

Mijn oordeel: ik las dit boek omdat ik me nog herinnerde dat dit boek maanden aan de kop van de bestsellerslijsten heeft gestaan rond '94-'95, en dat wekte mijn nieuwsgierigheid. Het verhaal begint met het overlijden van een zus van de ik-verteller en de begrafenis, waarna hij stukje bij beetje de familiegeschiedenis ontrafelt. Vooral zijn problematische relatie met z'n vader kwelt hem nog steeds, hij gaat zelfs oude kampgenoten (vader zat tijdens de 2de WO in een Jappen-gevangenenkamp in Maleisië) opzoeken om 'in het reine te komen' met papslief. Maar dat lukt slechts met mondjesmaat.

Naast de familiegeschiedenis wordt ook de relatie tussen Nederland en z'n Oost-Aziatische koloniën in de 50s en 60s uitgespit, en dat was blijkbaar niet altijd even mooi. Nederlanders die na de Oorlog terugkwamen uit de Overzeese Gebieden werden met de nek aangekeken en moesten hun nieuwe leven van niks heropbouwen, zonder noemenswaardige hulp van de overheid.

En je krijgt een mooi beeld over hoe het leven was op Java en dergelijke tijdens en na de Japanse Invasie, een stuk geschiedenis waar we hier heel weinig over weten.

Leuk boek, vlot geschreven ook, en het einde deed echt even schrikken. Good read.

Eindoordeel: ****

13 mei 2009

Thinks... - David Lodge


In't kort:
Ralph Messenger is een professor in Cognitive Science aan de Gloucester University en een notoire rokkenjager op buitenlandse conferenties.
Helen Reed is een aantrekkelijke jonge vrouw die onlangs en onverwacht haar man heeft verloren. Zij is schrijfster en wordt voor een semester de visiting professor of creative writing op dezelfde universiteit.
Het boek behandelt hun beider visie op consciousness, hij in een experiment waarin hij letterlijk zijn stream of consciousness opneemt met een voice recorder en zij in een dagboek.

Ralph is van dag 1 gecharmeerd door Helen maar heeft met zijn vrouw een silent agreement dat hij niet in de 'achtertuin' rotzooit (in het buitenland mag het wel).

Mijn oordeel:
David Lodge doet basically in elk boek hetzelfde: een academische en literaire achtergrond en dan verschillende culturen en stijlen tegen elkaar afzetten zodat hij aan deconstructie kan doen. We krijgen dus een verdoken les in literatuur en literaire techniek en in dit boek een uitgebreide behandeling van zijn thema voor dit boek: het menselijke (onder)bewustzijn.
Ik heb een aantal van zijn boeken met veel plezier gelezen, maar nu begint het op te vallen dat zijn opbouw steeds dezelfde is en dat (ik spoil de plot meteen even) de protagonisten toch steeds bij elkaar in bed belanden.

Heb er verder niet zo heel veel over te zeggen. Mocht dit mijn eerste Lodge zijn, vond ik het vast leuker. Toen ik nog met volle moed Germaanse deed en literaire navelstaarderij een leuk tijdverdrijf leek, vond ik dit ook veel leuker (gniffel gniffel doe je dan).

Eindoordeel:
*1/2

Kingdom of Ashes - Robert Edric

In 't kort:
We zijn 1946. De Nuremberg trials gaan van start. In de schaduw daarvan ondervraagt brits legionair Alex Foster andere, 'kleinere' mogelijke oorlogsmisdadigers in een klein dorpje ver van al deze mediadrukte.
We leven mee met de Duitsers die na de oorlog moeten leren leven met het verlies (niet alleen van de oorlog, maar vooral van hun dierbaren, hun huizen (door de alloze bombardementen), hun waardigheid en ga zo maar door.
Je ziet hoe de plaatselijke probeert om weer een normaal leven te gaan leiden en hoe ze samenwerken met de Britse 'bezetters' om stilaan weer een leven op te bouwen.

Mijn oordeel:
Mijn wat vage samenvatting van het boek verraadt het al enigszins: de oorlog en hoe de mensen na de oorlog met die verschrikking omgaan is een zeer mooi thema, maar in dit boek komt het me net allemaal wat te weining tot uiting. Het wordt mijns inziens te clichematig uitgewerkt en is hier en daar ook voorspelbaar. We zijn ondertussen met zijn allen overtuigd dat ook de Duitsers zelf slachtoffers waren na de oorlog en dat er vooroordelen zijn over de omgang tussen Duits en Brits (of Amerikaans). Dat wordt hier stevig in de verf gezet. De Amerikanen in het verhaal zijn te, ja, 'Amerikaans' (luid, oppressive en ze doen wat ze willen), je hebt daarnaast de rechtschapen Engelse dokter die binnenkort eindelijk naar huis mag, maar, je raadt het al, op het laatste moment door zijn te eerlijke hart zichzelf in de penarie helpt. En de Russen, ja, die drinken en zijn monsterlijk (zit ook weer een kern van waarheid in en de Russen waren ook grote slachters in WOII, maar wordt hier te makkelijk geportretteerd). Te stereotiep vanuit een Brits standpunt geschreven, dus.

En dat nekt het boek. Het doet wat denken aan de mindere Vlaamse series van die tijd. Beetje oubollig en stoffig. 

Het boek heeft goeie bedoelingen, absoluut, maar weet ze niet in een vlotte stijl om te zetten. Terwijl dat met zo'n thema echt wel zou kunnen.

Eindoordeel:
Misschien sta ik gewoon te ver af van de oorlog om dit te apprecieren...
**1/2

11 mei 2009

De Kamer Hiernaast - Dimitri Verhulst


Genre: (auto?-)biografische verhalenbundel

In't kort: een verhalenbundel waarin Verhulst zijn ik-personage (hij doet het uitschijnen dat het autobiografisch is, maar dat wordt nergens letterlijk gezegd) laat vertellen over zijn jeugd. In een achttal episodes doorkruist hij samen met ons zijn jeugd. De eerste vaderkesdag (vader ligt in het hospitaal nadat hij dronken van de trap is gevallen), zijn eerste liefde (hij was 7, en verliefd op nichtje Gina), zijn jaren op het internaat en uiteindelijk zijn samenwonen met Marieke passeren de revue.

Mijn oordeel: de onderwerpen zelf doen niet echt iets speciaals met je, laten je niet kapot achter, of zo. Al is het wel leuk dat Verhulst een generatiegenoot is en sommige details net daarom herkenbaarder zijn.

Maar die taal, man, hoe krachtig en meeslepend. Mensen die me kennen, weten dat ik het moet hebben van onderwerpen, niet van de manier waarop ze verpakt zijn. Daarom ook prefereer ik een slecht geschreven maar meeslepend verhaal boven een bijzonder mooi beschreven maar flauw scenario.

Dit boek is het allereerste waar zich dat omdraait. De verhaaltjes zijn best leuk, en normaal gezien had ik daar 3 sterren voor over gehad. Maar Verhulst zuigt je zo mee met z'n vlotte taal, z'n sarcastische kwinkslagen, dat je het boek echt niet kan wegleggen.

Vandaar dus...

Eindoordeel: ... een dik verdiende ****1/2. Dit smaakt echt naar meer.

4 mei 2009

Patriot Reign - Michael Holley


Genre: iets als 'het leven zoals het is: het American Football-team' ?

In't kort: de auteur volgt het American Football-team New England Patriots (toevallig één van mijn twee favoriete teams), en meer in het bijzonder zijn coach Bill Belichick gedurende drie seizoenen. We maken het kampioenenjaar 2002 mee, het gevreesde 'season after', en het seizoen 2004, waarin de Patriots opnieuw de SuperBowl wonnen. Ondertussen krijgen we een beter beeld van de werking van een succesvol football-team, de auteur neemt ons mee achter de schermen van de draft, de contractonderhandelingen en de vetes tussen de teams, coaches en spelers onderling.

Mijn oordeel: qua inhoud kan ik over dit boek niet veel slechts vertellen. Het boek brengt wat het beloofde: een blik achter de schermen van een contender in een grote Amerikaanse sport. Coach Belichick, door vriend en vijand een football genius genoemd, wordt van dichtbij geportretteerd met al zijn goeie en slechte kantjes. We maken mee hoe de coaches hun team opbouwen, wedstrijden voorbereiden en hun aanvallende en verdedigende patronen uittekenen en aanpassen aan de tegenstander van dat moment. Daarenboven brengt de auteur duidelijkheid over enkele controversiële beslissingen tijdens die periode van drie jaar. Dat het hier over mijn favoriete Pats gaat, zal het eindoordeel uiteraard ook in de goeie richting duwen...

Alleen spijtig dat het taalgebruik van de auteur af en toe niet is wat het zou moeten zijn, en zo de aandacht van de inhoud weggetrokken wordt. Zinnen niet 'afmaken', bijvoorbeeld, of zonder duidelijke overgang van de os op de ezel springen. Vervelend, soms zelfs storend. Het lijkt alsof dit boek snelsnel bij elkaar moest worden geschreven, terwijl de auteur toch een bekend Amerikaans sportjournalist is, columnist voor Boston Globe en in de ESPN-sportshow Around the Horn heeft meegedaan.

Binnenkort staat een vergelijkbaar boek op het leesprogramma, van de gevierde sportschrijver Halberstam. Benieuwd of dit boek de vergelijking zal doorstaan.

Eindoordeel: ***1/2 (een halfje erbij omdat de inhoud zo leuk was)