19 oktober 2009

Brave New World - Aldous Huxley

In't kort:
In de niet eens zo verre toekomst, is de maatschappij gebaseerd op de orde en de structuur van de wetenschap.
Kinderen worden niet meer geboren, maar gedecanteerd (uit hun proefbuisje gegoten, letterlijk). De maatschappij is onderverdeeld in kastes, waarbij elke kaste blij is niet in de andere kaste te zitten. Dit is hen allemaal aangeleerd door doorgedreven hypnopaedia (slaapleren). Door deze conditionering wordt iedereen gevormd tot wat hij of zij moet zijn.

In deze maatschappij draait alles rond consumptie. Niet alleen van voedsel en producten, maar ook sexuele consumptie: er zijn geen gezinnen meer en monogamie wordt fel afgekeurd en veroordeeld. Iedereen doet het m.a.w. met iedereen.

En als we dan nog niet gelukkig zijn, dan komt het geluk wel uit een pilletje: de drug SOMA wordt in industriële hoeveelheden verspreid en het gebruik wordt zo goed als verplicht.

Mijn oordeel:
Brave New World komt, ondanks dat het al van 1932 is, niet gedateerd over. Deze utopische maatschappij is nog steeds een dreigend toekomstbeeld. Genetische manipulatie. dogmatisme, geluk in een pilletje, het kan allemaal.

Dit boek blijft daardoor ook interessant om te lezen. Het is een leuke denkoefening. Sommige situaties zijn ook zeer grappig, vanuit ons standpunt gezien.
Dat Shakespeare daarbij wat overdreven wordt aanzien als de grote vertegenwoordiger van de cultuur en dat "The Savage" John op basis van enkel deze schrijver een hele cultuurfilosofie heeft opgebouwd, is natuurlijk bedoeld om de tegenstelling met de van hoge cultuur ontdane nieuwe wereld in de verf te zetten. Het zorgt echter voor een kleine dip in de geloofwaardigheid. Net zoals op het einde blijkbaar door een klein, schijnbaar miniem voorval de eeuwenlang en zorgzaam opgebouwde structuur van de nieuwe wereld op zijn kop gezet kan worden doet dat ook. Huxley wil hier misschien net iets te veel zijn punt doordrijven.

Desalniettemin goed leesvoer waarin m.i. geen van beide uitersten als het hoogste goed wordt gezien: John gaat evenzeer ten onder aan zijn religieuze en culturele levensvisie als bijvoorbeeld Bernard Marx de strikt wetenschappelijke.

Eindoordeel:
***1/2

PS: ik had dit boek jaren geleden al eens gelezen. Leuke hernieuwde kennismaking.

1 opmerking:

Sérgio zei

Dit is een prachtig boek. Het hoort in mijn ogen bij de niet officiele trilogie met Orwell - 1984 + Bradbury - Fahrenheit 451.

Ik vind 3,5 ster wel erg weinig.:-)

Ik loop al een hele tijd met de ambitie om deze drie boeken tegen het licht te houden v.w.b. de wereld van nu. Dat artikel wil ik in een literair tijdschrift plaatsen.