14 september 2009

Lichtenberg - Paul Verhaeghen

In't kort:
Tom Pepermans trekt naar Meerhof (NL) om daar assistent in de wijsbegeerte te worden.
Hij wordt betrokken in het Pc-project, een project waarbij men een computer zo menselijk mogelijk probeert te maken. Tom wordt daarbij de gesprekspartner van Pc.
Uiteindelijk pleegt Tom zelfmoord.

Mijn oordeel:
Het lijkt misschien vreemd dat ik hier vertel dat hij zelfmoord pleegt en op die manier andere mensen het einde verklap.

Het boek begint echter met de zelfmoord en de auteur drukt ons tijdens het daaropvolgende flasback-verhaal ook regelmatig op dit feit: "Vergeet niet, Tom gaat wel dood, hè!" We volgen Tom, na zijn zelfmoord, op de weg naar die zelfmoord.

Het eerste deel van deze roman is daarbij nog vrij normaal. Zijn baas (en ook huisbaas) Hadrianus is één van de vreemde personages die daarin opduiken en die een belangrijke rol zullen spellen in de weg naar de fatale daad. Door het vertellen van verhalen over vroeger aan Hadrianus en diens vriendin Judith, zien we ook dat Tom Leuven ontvlucht is om zijn breuk met Poes, zijn toenmalige vriendin en drumster in hun eigen band, te verwerken. Het is tijdens deze verhalen dat we voor het eerst beginnen te merken dat de auteur graag speelt met de vertelperspectieven en ons als lezer dus regelmatig wel eens op het verkeerde been zet. Nog wat verder, ongeveer halverwege, wordt dan duidelijk dat we in een onversneden postmoderne roman beland zijn. De structuur, de verhaallijn, de setting, alles kan doorbroken worden. Een sex-scène mondt uit in een filosofisch gesprek, de werkelijkheid wordt een filmset enzovoort.

Dat kan best leuk zijn, maar ik heb de indruk dat het in deze roman ontspoort vanaf ongeveer de helft. Dat heeft vast allemaal te maken met allerlei filosofische en andere intertekstuele invloeden op deze roman. Dat is vast indrukwekkend, maar het ondergraaft deze roman in die mate dat het einde me ook totaal niet meer boeide. Van een beetje slapstick-achtige psychologische roman / academische satire met wat eigenaardige personages wordt het steeds meer een bijna perverse vertelling over o.a. macht, ondersteund door wat gratuite sex-scènes en perverse bacchanalen. Het wordt een chaotische hallucinatie. 10 - 15 jaar geleden vond ik dit waarschijnlijk 'de max', nu heeft het iets potsierlijks en geforceerd intellectualistisch. Misschien word ik gewoon een ouwe, traditionalistische zeur die graag wat verhaal heeft.

Eindoordeel:
Begint goed, eindigt slap. Voer voor 'gniffel-intellectuelen'.
**1/2

Geen opmerkingen: