27 april 2009

De Partner - John Grisham


Genre: (legal) thriller

In't kort: Patrick Lanigan is een jong succesvol advocaat, net als partner toegetreden tot een bekend advocatenkantoor in Biloxi, bij New Orleans. Iets later echter komt hij om het leven bij een smartelijk ongeval, zijn lijk wordt zwaar verbrand teruggevonden in zijn uitgebrande wagen. Twee weken later verdwijnt 90 miljoen dollar van de rekening van het advocatenkantoor, en lijkt het er stilaan op dat het niet Patricks lijk is dat werd teruggevonden. Talloze vragen uiteraard. Waar is Patrick ? Heeft ie het geld ? En wiens lijk lag dan wel in de auto.

Twee jaar later wordt hij teruggevonden in Brazilië. Maar hij lijkt alles tot in de puntjes uitgekiend te hebben en wordt zowaar vrijgesproken. Alles geregeld, behalve dan de liefde, die laat zich niet zomaar regelen...

Mijn oordeel: dit is geen genre dat ik veel lees, maar verandering van spijs doet eten, zegt het spreekwoord, en af en toe kan zoiets er wel in. Uiteraard moet je geen tot in de puntjes uitgewerkte personages verwachten, maar wel een leuke, spannende plot, die je af en toe verbaasd doet opkijken. En dat is wat Grisham hier tevoorschijn tovert. Patricks verdwijntruc wordt stukje bij beetje onthuld, terwijl we ook het verloop van zijn proces van nabij volgen. Knap in elkaar gestoken dus, al mist het boek wat diepgang. Maar een verrassend eind, dat zeker wel.

Eindoordeel: ***1/2 (een halfje erbij voor het einde. had ik echt niet zien aankomen...)

24 april 2009

Netherland - Joseph O'Neill

In't kort:
We volgen Hans Van Den Broek, een Nederlander die via Engeland (daar werk gevonden en getrouwd) uiteindelijk zijn Engelse vrouw en het grote geld achterna gegaan is naar New York. Dit verhaal speelt zich af na de gebeurtenissen van 11 september 2001,  die leiden tot een herevalueren van Hans' huwelijk, waar ondertussen een zoontje Jake aan is toegevoegd. Hans blijft achter in NY terwijl zijn vrouw en hun zoontje terug naar London verhuizen.

Hans verblijft in het Chelsea hotel, omdat ze niet terug willen naar het centrum van NY . We volgen Hans die in Brooklyn en in het Chelsea hotel een aantal vreemde mensen (onder andere Chuck Namkissoon) tegenkomt. Dit boek gaat voornamelijk over hoe je je steeds buitenstaander kunt voelen, omringd door velen.

Mijn oordeel:
Het boek is mijns inziens te ambitieus. O'Neill probeert met een veelheid aan symboliek en metaforen uit te drukken wat Hans voelt en hoe hij in de wereld staat. Het komt daardoor heel erg hoogdravend over. Er gaat geen pagina voorbij of we hebben een simile of metafoor gekregen of een uiteenzetting over vanalles en nog wat. 'Kijk eens hoe geleerd ik ben'. 
Dat zie je ook in het taalgebruik. Het is heel erg, nou, 'literair'. De zinnen zijn door een vakman geconstrueerd eerder dan dat ze uit de pen gevloeid zijn. Het klopt daarom ook niet: Hans, een niet native speaker, die zinnen uit die je alleen met behulp van een aantal dikke woordenboeken zou kunnen beginnen te verstaan. Bijvoorbeeld: "I was torn between a ridiculous loathing of this obdurate wintry ectoplasm and an equally ridiculous tenderness stimulated by a solid's battle against the forces of liquefation". Met andere woorden: de sneeuw smelt...
Allemaal mooi en literair en er is niets mis met eens wat andere woorden gebruiken en zaken groter uit te beelden dan hun direct empirische waarneembaarheid (zie je wat het doet? Ik begin ook al pompeuze zinnen te schrijven!) maar het effect hier is dat het afstand creëert: ik geloof niet dat dit Hans (een Nederlander) is die dit zegt (terwijl hij echt wel de verteller is). Iemand die Engels niet als moedertaal heeft, beheerst de taal niet op deze manier.

Los daarvan voelde ik me nergens emotioneel betrokken bij het verhaal, noch bij de personages die het bevolken. En er gebeurt ook niets dat me meesleepte.


Veel mooischrijverij die echter weinig emotionele respons van de lezer teweegbrengt en in de weg staat van een goed verhaal. Alles is weliswaar tekst, maar hier toch wel héél erg.

Oh ja, en ook heel wat over cricket...

Eindoordeel:
Ik vond mijn eindoordeel in het boek zelf. Bijna op het einde zegt Hans: "We all disappoint, eventually". Daar ben ik het sowieso mee eens, en dat geldt zeker ook voor dit boek.
**

20 april 2009

Een spaans hondje - Rascha Peper

Genre: roman

In 't kort: We volgen Victor Clarijs en zijdelings zijn broers Felix en Jasper, na de dood van hun moeder. Ze hebben alle drie zo hun eigenaardigheden. Victor ooit opgenomen in een kliniek en genezen door de potjes caramelpudding van moeders, Felix lijdend aan Gilles de la Tourette en Jasper narcist en notoir schuinsmarcheerder.
Wanneer Victor, toch al steeds meer in zichzelf gekeerd, op een dag verdwijnt vraagt de familie zich af wat er is gebeurd...

Mijn oordeel: Het beroep van broers Victor en Jasper: zandsculpturen bouwen, de"genezing" van Victor destijds: de caramelpudinkjes van moeder en nog meer van die bijna onwaarschijnlijk dingen die misschien toch ook wel in het écht zouden kunnen. Het zijn details in het verhaal, maar ik vind ze zo charmant en vooral verassend. Het is ook tekenend voor de ietwat bizarre mensen die ten tonele verschijnen. Ze zijn stuk voor stuk interessant en dragen het verhaal, vooral omdat er eigenlijk niet écht een verhaal is. Het zijn een aantal mensen bij elkaar die iets met elkaar te maken hebben en dingen met elkaar doen, maar dat wordt (helaas) niet zo uitgewerkt. Er bleven voor mij een paar losse eindjes hangen: de mevrouw die Victor steeds per ongeluk opbelt, broer Jasper en zijn minares...Wat is er met hen gebeurd?

Eindoordeel: ***1/2

16 april 2009

Inconceivable - Ben Elton

In't kort:
Sam en Lucy proberen zwanger te geraken. Sam is een programmadirecteur bij de BBC, Lucy werkt voor een artiestenagentschap. 

Het boek start op het moment dat Lucy, op aanraden van wat zweverige vrienden en publicaties, voorstelt dat zij en Sam allebei hun emoties en ervaringen allebei in een (apart) dagboek bijhouden.

We volgen dus letterlijk hun  gedachten gedurende het hele proces. 

Mijn oordeel:
Ben Elton is een schrijver van komedies. Bij eerdere boeken van hem had ik na het tweede boek de indruk dat het truukje uitgewerkt was. Zo echter niet bij dit boek.  

Ondanks het misschien wat zware thema, dat zich aan de andere kant weer heel erg leent voor over the top parodieën, is de grootste kracht van dit boek zijn 'balans'. Een balans tussen komische en ook best echt ontroerende passages, een balans tussen de mannelijke (Sam) en vrouwelijke visie (Lucy). En die balans is doorgedreven in heel het boek. Nu, ik ben uiteraard een man en denk misschien onterecht dat Ben Elton de vrouwelijke kant van het verhaal goed heeft belicht, al licht hij op het eind van het boek zelf al enigzins toe hoe hij dan vermoedelijk aan die vrouwelijke visie is geraakt. De mannelijke kant, waar ik dan hopelijk wel een beetje verstand van heb, is in ieder geval raak beschreven. Nog maar eens blijkt dat mannen af en toe (nou: vaak) emotionele idioten kunnen zijn, zonder soms te beseffen dat het zo is en waarom we idioten zijn. Uiteraard worden hier, voor het komische effect, bepaalde apsecten wat dikker in de verf gezet, maar ook daar weer toont Elton zich meester in de beperking.

En net daarom is dit boek treffender én grappiger dan zelfs Dead Famous of Chart Throb.

Wat wikipediawerk onthult dat Elton en zijn vrouw zelf ook via IVF zwanger zijn proberen te worden. Dit verklaart de wat, ja, tedere aanpak misschien. Wat tederder dan we van Elton gewend zijn. Waar een komedie vaak wat afstandelijker is, leefde ik hier echt mee met beide personages.

Minpuntjes: de dagboekstijl  begint af en toe wat te vervelen, maar zeker niet te zeer. Op het einde moet het ineens ook zeer snel gaan, terwijl het hele boek uitblonk in het vasthouden aan een gezapig tempo. Er moesten nog wat losse eindjes opgeraapt worden, lijkt het wel.

Eindoordeel:
Ben Elton is een briljante observator van menselijk gedrag. Tegelijk (pijnlijk) confronterend en hilarisch.
****

15 april 2009

Interpreter of maladies - Jhumpa Lahiri

Genre: korte verhalen

In 't kort: Dit boek bevat 9 korte verhalen over mensen uit/in India. De verhalen gaan over de levens van deze mensen, de gebruiken in hun cultuur en hun manier van aanpassen aan een nieuwe (Amerikaanse) cultuur.

Mijn mening: Wat ik merk bij korte verhalen is dat als ik er eenmaal "inzit" het verhaal al weer bijna afgelopen is. In 2 van de 9 verhalen "zat" ik al heel snel. Deze grepen me ook echt aan. Aan het einde van het eerste verhaal "A Temporary Matter" moest ik op het einde wat traantjes wegpinken (irritant als je dan in een trein vol forenzen zit). De andere verhalen grepen me minder aan. Dat kan eraan liggen dat "korte" verhalen" gewoon echt niet zo mijn genre is, maar ook aan het feit dat ik steeds in een redelijk drukke trein heb zitten te lezen. Met een roman of een tijdschrift hou ik dan mijn concentratie wel vast, maar met (deze) korte verhalen véél moeilijker. Dus: even geen verhaaltjes meer voor mij.
Een écht eindoordeel kan ik dan ook moeilijk geven, omdat de conditie waarin ik las verre van optimaal was.

14 april 2009

Man in the dark - Paul Auster

In't kort:
August Brill is een oudere man die na een auto-ongeluk in een rolstoel is beland. Hij woont bij zijn gescheiden dochter en haar dochter, wiens vriend recentelijk brutaal vermoord is.

August lijst aan slapeloosheid en fantaseert in het donker van de nacht een verhaal over een alternatief Amerika waar na de verkiezingen van 2000 een burgeroorlog is uitgebroken. Owen Brick, het hoofdpersonage in dit verhaal, is uit de echte realiteit naar de andere relaiteit 'getransporteerd'. Hij krijgt de opdracht om de bedenker van de oorlog te liquideren.

Mijn oordeel:
Na het Timbuktu débacle wilde ik weten of dat boek een uitzondering was of dat ik zelf begon te lijden aan een soort Auster-moeheid. Na dit boek blijkt datTimbuktu weliswaar een uitzondering is (in dat het totaal niet boeide) maar dat er toch ook wel wat Auster-moeheid is. 

Ook hier herkennen we zijn gekende stijl en zijn gekende thema: tussen fictie en realiteit is er een dunne scheidingslijn. Hier is die wat dikker gemaakt door August het verhaal te laten verzinnen maar in het tweede deel blijkt toch weer dat alle thema's uit het verhaal gevoed werden door de realiteit van Brick zelve en het gebroken leven van zijn dochter en vooral zijn kleindochter. Het tweede deel van het boek legt vooral het eerste deel uit. En dat is jammer, komt een beetje schoolmeesterig over. 

Het verhaal in het verhaal, over het alternatieve Amerika, vond ik dan weer heel erg goed, maar August (= Auster) besluit er abrupt mee te stoppen om te focussen op de realiteit.

Daarnaast blijft de stijl van Auster voor mij er een waar ik mij steeds thuis in voel: het loopt binnen als een kop warme chocolademelk op een koude winterdag.

Eindoordeel:
Ik heb het gevoel dat er meer had ingezeten.
***

9 april 2009

Critique of Criminal Reason -Michael Gregorio

Genre: Historische detective

In't kort:
In 1804 wordt Hanno Stiffeniis, op koninklijk bevel, gevraagd naar Königsberg te gaan om een aantal mysterieuze moorden op te lossen. Deze moorden worden gezien als daden van de Duivel, een theorie waar Hanno, een adept van Kants rationalisme, niet van overtuigd is.
Hij wordt in zijn zoektocht bijgestaan door Koch, een ijverige assistent in het leger en door Kant zelve.

Mijn oordeel:
Critique of Criminal Reason is een behoorlijk zware titel voor wat eigenlijk een detective is. In deze detective wodt dan ook getracht,  naast de taditionele speurtoch naar de moordenaar, een extra laag in te bouwen waarin wordt gekeken naar een meer mentaal niveau: bestaat er zoiets als de criminele rede. Dat is ook waar Kant zijn rol speelt. Aan de ene kant zorgt zijn rationalisme ervoor dat er op een rationele, weldoordachte manier naar sporen en motieven wordt gezocht. Aan de andere kant is het een fiosoof die onderzoek naar die criminele rede.

Het is een best spannend boek en voldoet aan alle regeltjes van de kunst wat betreft detectives. 100% overtuigd ben ik echter niet. Net als bij wel meer detectives, wordt ook hier soms een vondst of een conclusie uitgesteld, om een clifhanger effect te creëren. Als je dan het antwoord al doorhebt, tja... ik wil niet slimmer zijn dan de detective in het boek. Ik zie dan te veel het spel dat de schrijver speelt met de lezer. Ik wil verrast worden.
En dan zie je ook dat de personages voldoen aan de regeltjes: Hanno is de onervaren, soms wat naïeve speurneus, Koch zijn betrouwbare Watson en Kant de obligatoire mad professor. Dat neemt toch een beetje de betovering weg. En da's jammer, want het boek brengt verder aangenaam leesplezier en zit goed in elkaar.

Eindoordeel:
Al bij al een goeie detective die wat meer diepgang brengt dan je doorgaans verwacht bij dit soort boeken. Ideaal voor de vakantieperiode.
***

2 april 2009

The Boys From Brazil - Ira Levin

In't kort:
In Brazilië start een groots plan van Dr. Mengele om het Arische ras weer op de kaart te zetten om na de val van het Derde Rijk alsnog een Vierde Rijk te verwezenlijken. Een aantal andere oud-Nazi's worden ingeschakeld om 94 schijnbaar ordinaire mensen om te brengen op vastgestelde tijdstippen.
Yakov Liebermann, opspoorder van gevluchte Nazi's om ze voor het gerecht te brengen, geraakt bijna per ongeluk op de hoogte en gaat op onderzoek.

Mijn oordeel:
Dit is een lekker ouderwetse en spannende thriller. Het plan van Mengele is krankzinnig en het Nazi-gevaar is voor iedereen bekend genoeg om als dreiging door de tekst te sijpelen en je als lezer vast te houden. Het is ook allemaal volgens de regels van de kunst opgebouwd: beetje bij beetje wordt de puzzel opgelost en op het einde volgt dan de climax. En om af te sluiten nog een cliffhangertje dat je nekharen overeind doet staan.

Ik kende het verhaal al enigzins (van de film en omdat het best een bekend boek is) maar ondanks dat bleef het tot het einde een boeiende thriller. Ondanks dat het boek al best oud is, komt het verhaal of de stijl nergens gedateerd over. Je hebt het boek ook zo uit. 

Eindoordeel:
Lekker spannend boek.
****