26 maart 2010

Dixit - Toni Coppers

In't kort:
Voormalig ambtenaar David Cleeffs besluit zijn kans te wagen en met zijn zeer uitgebreide quiz- en citatenkennis een bedrijfje op te zetten, Dixit, dat teksten en toespraken schrijft voor bedrijven en andere mensen die daar of de tijd of het talent niet voor hebben.

Hij wordt in het geheim ingehuurd door twee agenten die eindelijk eens de jaarlijkse politiequiz willen winnen en van David verlangen hun algemene kennis up to speed te brengen en daarbij specifiek in te zoomen op kennis over het internationaal terrorisme. Als bij een nationale gifaanvalpaniek David het middelpunt wordt van de klopjacht  van de politie, loopt het allemaal een beetje uit de hand.

Mijn oordeel:
Dit is een satirisch boek in de stijl van Ben Elton. En het is zeer genietbaar. Alleen: een beetje betere redactie had dit boek echt deugd gedaan. Niet alleen zijn er een aantal storende taalfouten (tweemaal een behoorlijke basisfout in het Frans bijvoorbeeld), er zijn ook wat inconsistenties: zo is een van de klanten van David een bordeel dat meer intellectuele klanten wilt aantrekken en daarvoor hun prostituees opleidt. Later, voor het komisch effect wellicht, toont een van deze prostituees zich als enorm dom. Dit klopt niet. Bovendien wordt het verhaal ook bevolkt door teveel personages die even hun kop binnensteken voor nog maar eens een extra satirisch element. Dixit wordt daardoor een beetje onevenwichtig. In de beperking toont zich nog steeds de meester. Een goede redacteur had dit gezien. Dit boek kon evenwichtiger en sterker geweest zijn.

Het is natuurlijk ook een eerste boek van deze schrijver. Hij wil graag bewijzen dat hij de media kent (werkt voor de VRT).

Het is een aangenaam boek voor tussendoor, het leest als een trein en een aantal grapjes zijn best goed gevonden. De laatste woorden van Davids schoonvader bij een séance (helemaal in het begin van het boek) zetten de toon. Ik verklap er eentje: grappig hoewel ook enorm flauw. Als de hoofdredacteur van een krant bulderend aan een van zijn journalisten vraagt of hij wel beseft wat het verliezen van het reclamebudget van Always betekent, antwoordt deze laatste laconiek: "Nattigheid?". Niet briljant, wel leuk dus :-)

Eindoordeel:
Goede satire is niet makkelijk en dit is een zeer aardige poging.
***

25 maart 2010

Kapitein Zeiksnor en De Twee Culturen - Ramsey Nasr

In't Kort:
Een oude man, met oude waarden van etiquette en goede burgerzin, besluit om op zijn verjaardag, net als in de goede oude dagen, een koffie te gaan drinken in het statige Amstel hotel. Hij wordt op weg daarheen echter vreselijk in de weg gestaan en voor de voeten gelopen door de moderne tijd / moderniteit.

Mijn oordeel:
Ik kende van Ramsey Nasr niet meer dan dat hij stadsdichter van Antwerpen is geweest en wilde wel eens iets van hem lezen.

Dit boekje wordt vooral gekenmerkt door een zeer typische stijl: het lijkt een beetje op een toneelstuk waar de schrijver in steeds toenemende mate zich bemoeit met de gang van zaken en zelfs zijn hoofdpersonage af en toe gewoon aan zijn lot overlaat. Dat is leuk, maar niet leuk genoeg voor heel dit boekje, al is het maar 120 pagina's. Het is me ook onduidelijk wat Nasr hiermee nu wil zeggen: is hij nou voor de oude waarden en tegen de onpersoonlijkheid van de moderne tijd of net andersom? De oude man wordt letterlijk en figuurlijk te kakken gezet, maar ook de moderne mens komt er bekaaid vanaf. De waarheid zal wel weer in het midden liggen, zeker?

Soit, het is een kort, vrij amusant boekje zonder al te veel diepgang en een wat vaag doel. Het laat zich wel lekker lezen.

Eindoordeel:
"Waarin de boekenwijze sterren geeft aan een boek en zich afvraagt of hij niet te gul is."
***

The English Patient - Michael Ondaatje

In't kort:
In een verlaten ziekenboeg in Italië, de Villa San Girolamo, is de Canadese Hana als enige verpleegster overgebleven om voor de zwaar verbrande English Patient te zorgen. Zij is vooral aangetrokken door het mysterie van deze man, waarvan ze enkel weet dat hij Engels is of schijnt te zijn.

Wat later wordt dit duo aangevuld met Caravaggio, een dief en oude familievriend van Hana, en Kip, een Indische ontmijner. We volgen voornamelijk de innerlijke gedachtenwereld van deze vier personages terwijl we tegelijk het verhaal van de infameuze Engelse patiënt leren kennen (een onmogelijke liefde in de woestijn) en het mysterie ontrafelen.

Mijn oordeel:
Dit boek ben ik beginnen lezen omdat het in zekere zin (en ook door de verfilming) een moderne klassieker is en ik wilde weten waar het dan over ging (heb de film niet gezien).

Nu, de innerlijke gedachten worden in zeer mooie bewoordingen weergegeven en emoties, landschappen en andere worden zeer mooi omschreven. Echter, het is allemaal zo SAAI. Waar ik in het begin nog geboeid werd door het mysterie van de patiënt, kon het me op het einde allang niet meer schelen. Het liefdesverhaal is schrijnend en ontroerend, maar wordt mijns inziens in de weg gestaan door net té veel schoonschrijverij. Er worden vast veel lagen getoond (of gesuggereerd) die het verhaal meer diepgang moeten geven, zoals de gruwel van de oorlog, de allesvernietigende kracht van de Liefde, en dan nog wat verwijzingen naar Kunst, maar op een bepaald moment wilde ik ze niet meer ontdekken.

Het was gewoon niet mijn soort boek, dus.

Eindoordeel:
**1/2

8 maart 2010

De Cementen Tuin - Ian McEwan

In't kort:
Jack, Julie, Sue en Tom verliezen kort na elkaar eerst hun vader en daarna hun moeder. Uit schrik anders geadopteerd te worden en hun huis kwijt te geraken, besluiten ze het overlijden van hun moeder voor de buitenwereld verborgen te houden en de moeder in een kist met beton te verbergen.

Mijn oordeel:
The Cement Garden is een van de bekendere werken van McEwan en ik verwachtte dan ook in dit boek een culminatie van wat ik in een aantal van zijn andere boeken zo boeiend vond: het spelen met mysterie, het tegenover elkaar plaatsen van rationele en irrationele gedachten, de kracht van het toeval... Nu, dat viel me hier eerder tegen. Er wordt weinig met het mysterie gespeeld en het wordt al vrij snel duidelijk wat er aan de hand is.
Het subplot, de mogelijk incestueze spanning tussen Jack en Julie is ook te doorzichtig om echt een drijvende kracht te zijn in het verhaal. Je krijgt als lezer alles wat teveel op een presenteerblaadje aangereikt. Daardoor sijpelt alle spanning weg uit dit boek en hoef je als lezer geen enkele inspanning meer te doen.

Aan de vertaling (ik las het in het Nederlands) ligt het niet, want die is prima.

Eindoordeel:
Beetje teleurstellend.
**1/2

4 maart 2010

Hoe ik nimmer de Ronde van Frankrijk voor min-twaalfjarigen won (en dat het me spijt) - Ivo Victoria

In't kort:
Ivo keert terug naar zijn geboorteplaats Edegem om zich te verontschuldigen bij Dries, zijn jeugdvriend, voor het nooit winnen van de ronde van Frankrijk voor min twaalfjarigen.

Mijn oordeel:
Geef toe: een boek met zo'n titel kan je gewoon niet laten liggen. Het intrigeerde mij in ieder geval mateloos.

Brengt het boek dan ook wat? Wel, ja, in zekere zin wel. We wisselen in dit boek tussen het heden, waar Ivo in Edegem bij zijn moeder op bezoek is en plant zich te gaan verontschuldigen en het verleden dat we leren via Ivo's herinneringen.

Dit boek is, kan je zeggen, een bewustwordingsroman van de volwassen Ivo (ca 35 jaar): zijn jeugd is nu echt voorbij. Een onschuldige jeugd waarin je, ongestraft, voor jezelf en om indruk te maken op een wat goedgelovige vriend (Dries) een heroïsch kader creëert. Zo was Ivo een groot wielertalent dat samen met Lucien Van Impe trainde. Uiteraard had hij ook het mooiste meisje van de klas (Anja) veroverd. Het zijn vooral de terugblikken op deze jeugdfantasieën en op zijn toen zeer arrogante, egocentrische persoonlijkheid die het boek zeer prettig maken. We herinneren ons allemaal wel nog zulke jongetjes die steeds met wilde verhalen over hun heldendaden aan kwamen draven. Er was altijd ook iemand nodig die het geloofde. Misschien waren we ook wel een van beide types...

Het heden toont een man die tegen een fikse midlife-crisis aankijkt en terugverlangt naar die onschuld en naar het geloof in je eigen fantasiewereld. Een man ook die moeilijk het overlijden van zijn vader lijkt te verwerken. Waren we allemaal nog maar twaalf...

Aangenaam leesvoer en herkenbaar.

Eindoordeel:
***1/2

1 maart 2010

Blood's a Rover - James Ellroy

In't kort:
Blood's a rover is het derde deel van Ellroy's Underworld USA trilogy (na American Tabloid en The Cold Six Thousand). We zetten het verhaal voort met twee protagonisten uit deel 2, Wayne Tedrow Jr. en Dwight Holly. Net als in deel twee, komen we nog een aantal oude bekenden tegen. Daarnaast worden een aantal nieuwe protagonisten toegevoegd. De meest opvallende daarvan is Donald Crutchfield, een soort van private investigator die mee opgenomen in de criminele onderbuik waar Tedrow en Holly zich al jaren bevinden en de waanzin die dit met zich meebrengt.
Dit deel start in 1968. Bobby Kennedy en Martin Luther King zijn vermoord en Nixon begint aan zijn opmars.

Mijn oordeel:
Na de eerste twee delen gelezen te hebben met een grote tussenpoos, wilde ik deze keer niet zo lang wachten om deel 3 te lezen, de grote conclusie. Hamvraag was of Ellroy de waanzin van deel twee (zowel in de personages als in zijn schrijfstijl) nog verder zou doordrijven.

In de personages, jazeker: jaren als dubbel, triple of meer agent in de verschillende criminele organisaties maar ook in de al even criminele FBI zitten, dat doet wat met een mens. Dit valt nog het meeste op bij Tedrow die steeds meer zijn heil gaat zoeken in voodoo cocktails in Haiti, waar hij voor de maffia probeert casino's te openen. Dwight Holly is wat rustiger geworden, kan je zeggen, maar ziet zijn geweten verscheurd door zijn verliefdheid voor een harde communistische tante. En ook Donald Crutchfield wordt "geïnitieerd".
Inhoudelijk worden we net als bij deel 1 en 2 als lezer niet gespaard: dit is een rotte wereld van drugs, bloedgeld en andere viezigheid die door afpersing, racisme, doodslag of andere drukkingsmiddelen worden verkregen of veroverd. Geen wonder dat ze allen gek worden.
Stilistisch is dit boek nog steeds hypnotiserend. De telegramstijl, de 'raving ramblings' van Ellroy laten ons lijfelijk bijna de gruwelen voelen en meemaken. En dat heb je niet vaak.

Alleen: ik was deze keer minder mee dan met deel 1 en 2. American Tabloid blijft voor mij het beste boek van de drie, terwijl The Cold Six Thousand, in al zijn stilistische waanzin, onclassificeerbaar is, maar misschien net daarom een sterke tweede. En deel drie, mja, las ik het te snel na deel 2 (van Ellroy moet je evenbekomen :-))? Was het niet het juiste moment? Sprak dit deel van de Amerikaanse geschiedenis me minder aan? Had ik stiekem gehoopt dat hij toch nog waanzinniger zou zijn dan The Cold Six Thousand? Ik weet het niet en weet het nu al anderhalve maand niet, dus doe geen verdere pogingen. Maar ik was minder mee.

Eindoordeel:
Ik vind de hele trilogie absoluut een aanrader, maar na deel 1 en 2 had ik hier een onverklaarbaar gevoel van teleurstelling. Tip voor toekomstige lezers: bouw rustpauzes in...
Toch een dikke ***1/2

De Heining - Jan Van Loy

In 't kort:
Een niet nader genoemde ambtenaar bij de Europese Unie (de ik-verteller) en zijn vrouw Debbie verhuizen, nadat zich in de stad een gezinsdrama heeft afgespeeld boven hun appartement, naar een gloednieuwe "gated community" op het Vlaamse platteland: de Windroos. Deze gemeenschap is niet er geliefd in de rest van het dorp en wordt smalend "De Heining" genoemd.

Op een dag past de ik-figuur op het jongste zoontje van de eigenaar (dictator) van de Windroos. Na wat tumult tussen de ik-figuur en een jaloerse Braziliaanse voetballer, blijkt het jongetje spoorloos verdwenen.

Mijn oordeel:
Dit is een best aangenaam boekje (een goeie 150 pagina's) dat op geen enkel moment vervelend wordt. Het wordt echter ook nergens echt boeiend. Het is, althans volgens mij, in zijn thematiek vis noch vlees. Wil het maatschappijkritisch zijn op het enge Vlaanderen? Mja, maar dat is elders al beter gedaan (Hugo Claus was er alvast beter in) en wordt hier niet strak doorgetrokken. Is het een psychologisch drama (de gated community die slaat op de "gated communion" die het huwelijk van onze man en zijn vrouw Debbie ondertussen geworden is?)? Is het een kritiek op de paranoia van de bange blanke Vlaamse man en vrouw?
Ik kreeg hierdoor een beetje een onbestemd gevoel bij dit boek. Leest lekker, dat wel, maar wat heb ik nou eigenlijk gelezen? Bovendien zijn de 150 of zo pagina's te kort om de personages volledig in te kleuren waardoor een aantal ervan te stereotiep blijven. Bewust, misschien, maar voor mij niet overtuigend.

Eindoordeel:
**1/2