22 mei 2011

Ik Ben God Niet - Frank Vandenbroucke

In't kort:
Frank Vandenbroucke blikt terug op zijn leven als wielrenner, van het prille en meteen succesvolle begin over zijn drugs- en andere persoonlijke problemen en hoe hij met de druk omgaat. Of hoe hij er niet mee omgaat, eigenlijk.

Mijn oordeel:
Vaak zijn renners- en andere sportbiografieën niet noodzakelijk boeiend. Natuurlijk, VDB heeft een niet zo alledaags leven gehad en ik was dan ook benieuwd hoe dit in dit boek verteld wordt.

En het moet gezegd: hier is een zeer goede copywriter aan de slag geweest. Althans, ik geloof niet dat de gebruikte metaforiek en de haast literaire opbouw van deze biografie van hem zelf komt. Het begint al bij de opzet van het boek. Het bestaat uit twee delen: "Ik ben God..." en daarna "Niet". En, bedoeld of niet, deel één is ook stilistisch anders dan deel twee. Deel één is mooi opgebouwd, verhalend, met mooie omschrijvingen en beeldtaal. Deel twee is gejaagd, lijkt opgefokt (op momenten dat ook hij opgejaagd wordt door de pers).  Hier zie je toch duidelijk de hand van een copywriter.

En hij is vaak eerlijk,  ontkent niet dat hij vaak een ettertje was, bijvoorbeeld. Alleen blijft hij ook in dit boek vaak de fout elders zoeken. En dat hij over een aantal (mindere) zaken eerlijk is geweest, betekent dit dat hij dat overal is? We zullen het nooit weten.

Maar door de al vermelde goede opbouw en de opmerkelijk goede vertelstijl leest dit boek als een trein. Blijft boeiend om te zien hoe iemand zichzelf in de vernieling rijdt. VDB toont tekenen van narcisme en (maar let op: salonpsychologie) manische depressie. Zo ook in zijn prestaties: de ene keer alles en feest, daarna (steeds langere periodes) van het absolute niets.

Niet veel later na deze autobiografie is hij ook onverwacht en in mysterieuze omstandigheden overleden. En dat was een passend laatste hoofdstuk bij dit boek geweest. Het is het verhaal van een mentaal labiele man die zo hoog de hemel in is geprezen (ook door zichzelf) dat hij alleen maar zo diep kon vallen.

Eindoordeel:
****

Zomerhuis met zwembad - Herman Koch

In 't kort: Een huisarts met een voornamelijk artistiek cliënteel raakt in contact met de bekende acteur Ralph. Zijn gezin wordt uitgenodigd om de vakantie gedeeltelijk in het zomerhuis (met zwembad) van Ralph door te brengen. Ondanks zijn eigen gemengde gevoelens en die van zijn vrouw belanden ze er uiteindelijk toch. De gebeurtenissen die in en om het zomerhuis plaatsvinden hebben uiteindelijk schadelijke gevolgen voor de verschillende gezinsleden.

Mijn oordeel: Na "Het diner" is dit de tweede succesroman van Koch. Ik vond het zelf ook een goed boek. Het leest ontzettend vlot, maar heeft toch voldoende diepgang. Er worden verschillende maatschappelijke thema's aangeraakt: medische ethiek, opvoeding, misbruik. Leuk is ook dat het boek moeilijk tot één bepaald genre te classificeren is. Er zitten elementen van een whodunnit in, want je wacht tot op het einde op duidelijkheid rond een bepaald voorval. Ook zijn, net als in "Het diner", de hoofdpersonages altijd wat verknipt, maar ligt dat er niet te dik bovenop. Hierdoor is het onvoorspelbaar wat ze gaan doen en kan het tot op het einde alle kanten uit kan gaan.

Eindoordeel: ****

Haantjes - Kluun

In 't kort: Stijn en Frenk zijn eigenaars van het marketing-bureau "Merk in uitvoering". Als snelle jongens krijgen ze steeds meer bekendheid, maar veel concrete opdrachten liggen er nog niet. Totdat ze kennis maken met het schitterende idee van homo Charles. In aanloop naar de Gay games in Amsterdam bedenken ze diverse gadgets: gay vlaggen, petjes, fluitjes. Ze laten dozen vol aanslepen om tijdens de games te kunnen verkopen. We volgen de mannen en hun omgeving van idee tot uitvoering tot verkoop en dat verloopt niet altijd even soepel.

Mijn oordeel: Kluun's eerste boek "Komt een vrouw bij de dokter" voert dezelfde personages op, maar dan later in de tijd wanneer de vrouw van Stijn kanker heeft. In "Haantjes" is het nog niet zover en daardoor is het een ander, luchtiger, boek geworden. Tijdens een lange treinreis, een paar uur in de zon of op de bank is dit een uiterst vermakelijke leeservaring. Het is allesbehalve een literair hoogtepunt, maar wel een hilarisch, vlot, en van begin tot einde onderhoudend boek. Wat men noemt een lekker boek.

Eindoordeel: ****

Lord of the Flies - William Golding

In 't kort: Een vliegtuig met een groep jongens aan boord stort neer op een onbewoond eiland. Om te kunnen overleven ontwikkelen er zich twee strategieën, elk bevochten door een andere "leider". Ralph richt zich op de redding door een ander schip en wil vooral een groot vuur brandend houden. Jack stort zich op het jagen om voldoende voedsel te hebben om zodoende te overleven op het eiland. De andere jongens kiezen partij. De sfeer tussen de groepen wordt echter steeds grimmiger en vijandiger totdat er zelfs slachtoffers vallen.

Mijn oordeel: Dit boek stond al heel lang op mijn leeslijst. Zelfs al sinds we op de middelbare school dit als eerste boek bij Engelse literatuur behandelden en stukken uit de verfilming keken. Het globale verhaal was me dus al bekend, maar ik wilde het eens helemaal lezen.
Tot de helft viel het me wat tegen: er was nog weinig gebeurd, nog geen spanning. Maar juist bij het lezen van de tweede helft waar de conflicten starten, begrijp je dat die trage opbouw nodig is geweest om juist dan dat beklemmende gevoel tijdens het lezen te krijgen. Want je zit inmiddels zélf ook echt op het eiland en voelt de angst die ontstaat als er één gek opstaat die het voor het zeggen krijgt.
Het is een interessante allegorie op onze maatschappij wanneer die in crisis raakt (denk maar even aan het Duitsland voor WOII). Wie staat op als leider? Wie volgt hem/haar? Wie verzet zich daartegen? Op welke manier escaleert het?

Eindoordeel: ****

16 mei 2011

Russel Start - Martin van Zaanen

In't kort:
Russel start is een straatartiest. Of is hij meer dan dat? Hij lijkt bij alle belangrijke gebeurtenissen in de populaire muziekgeschiedenis betrokken te zijn geweest.

Vandaag ontmoet Sally hem toevallig (of niet?) omdat ze een lekke band heeft op weg naar het station. Zal Russel ook haar kunnen raken, zal Sally ook muziekgeschiedenis gaan schrijven?

Mijn oordeel:
Ik vond er niets aan. Het boek is iets meer dan 100 pagina's dik en dat maakt dat ik het uitgelezen heb, maar het boeide me niet. Als het een muziekgeschiedenis wil zijn, dan is het te kort en te weinig gedocumenteerd. Het wil een magisch muziekmysterie zijn, maar ik mis spanning en, ja, mysterie. Het is een geforceerd mysterieus doen, lijkt het wel. Die Russel Start is een figuur die, blijkens een voorwoord, de schrijver ooit heeft ontmoet na een concert van Bon Jovi. Ooit, volgens Russel, zou Martin van Zaanen zijn eerste roman eindigen met Bon Jovi. Nou, dat doet hij ook, maar je verwacht dan een rode draad terwijl er hier snel een epiloogje wordt aan gehangen om het toch te laten kloppen.

De personages zijn te licht, je moet al heel erg goedgelovig zijn om Russel Star als de verpersoonlijking van de inspiratie van de groten der popmuziek te zien. Het probeert een gezicht te geven aan dat ongrijpbare dat creativiteit heet, maar slaat de bal mis. Het dweept te veel met die schrijvers van popmuziek als Keith Richards of bands als Oasis. En neemt (te) voorspelbare idolen.

Op vele vlakken weegt het dus te licht. Ik ben sowieso al geen fan van magisch realisme (het genre waar dit boek in zou moeten passen), maar dit doet niet eens een poging om mijn sympathie te winnen.

Eindoordeel:
**