4 januari 2009

American Pastoral - Philip Roth

Genre: Joodse familiekroniek; psychologisch drama

In 't kort:
Dit is het verhaal over Seymour "The Swede" Levov. The Swede was de populairste jongen in zijn (Joodse) high school in New Jersey: de sportheld in basketbal en American football, knap en intelligent. In plaats van later een sportcarrière uit te bouwen, treedt hij echter in de voetsporen van zijn vader en neemt hij succesvol de leiding over van de handschoenenfabriek in Newark.

Hij doet alles zoals het hoort en creëert zo zijn perfecte American Dream (met miss New Jersey als bruid). Tot op een dag zijn dochter Merry de plaatselijke supermarkt en het postkantoor opblaast als protest tegen de oorlog in Vietnam en vervolgens verdwijnt. Dit boek is deels geschiedschrijving over The Swede maar neemt je ook mee in overpeinzingen over het waarom van de daad van Merry.

Mijn oordeel:
Sterk, "majestueus" boek. Het leest erg traag, maar dat is hier positief.
Het is tegelijk een verheerlijking van de American Dream als een aanklacht ertegen. The Swede is een Amerikaanse Jood die alles doet zoals het hoort: is altijd diplomatisch, heeft altijd hard gewerkt, stoot niemand voor de borst. En toch ontloopt hij het onheil niet. Maar is misschien net zijn schijnbare perfectie de reden? Dat zijn dochter hier eerder protest tegen voerde dan tegen de Vietnam oorlog?

Door steeds in het hoofd van The Swede te kijken en dat te mengen met lange terugblikken op zijn leven kom je als lezer dicht bij het personage te staan. Je leeft mee en je voelt aan den lijve the struggle that life is.

Deze biografie van The Swede is in zekere ook een kritische blik op de Amerikaanse samenleving. Het speelt tegen de achtergrond van Amerika in de woelige jaren van het einde van WOII tot in de nog steeds woelige jaren '70 (je hebt de rassenrellen, de oorlog in Vietnam enzovoort). De idyllische Amerikaanse modelmaatschappij werd letterlijk de lucht in geblazen. Het is daarom ook best een "zwaar" boek. Maar toch meeslepend geschreven zodat je je niet verveelt.

Op het einde komt er dan een soort van katharsis bij the Swede, maar Roth besluit om er als het ware ineens mee te stoppen. Alsof hij lijkt te zeggen dat het wel genoeg is geweest, de rest wordt meer van hetzelfde, face the music and dance. Je blijft zo in zekere zin op je honger zitten, maar dat kon hier wel, vond ik. Het was wel genoeg, ik had het begrepen. of zoiets.

Eindoordeel:
****1/2
(Tussen het wegleggen van het boek en het schrijven van dit stukje is er eerst een halve ster afgegaan, maar uiteindelijk toch een halve ster bijgekomen)

Geen opmerkingen: