6 oktober 2008

The Flying Scotsman: Cycling to Triumph Through My Darkest Hours - Graeme Obree

Genre: sporthelden

In't kort: autobiografie van een depressieve wielerheld.

Mijn oordeel: Iedereen van mijn generatie die in het begin van de jaren '90 zich voor wielrennen interesseerde kent Graeme Obree, die wat vreemde man die in '93 op zijn schijnbaar van wat bij elkaar geraapte onderdelen opgebouwde fiets het werelduurrecord van Francesco Moser brak. De ene vond Obree toen een kermisfiguur, de andere vond hem een held.


Omdat het net zo'n onverwachte held was, is hij bij mij een van dé wielerhelden die ik bewust heb meegemaakt (de andere grote is Greg Lemond). Iemand die tegen alle conventies in en zonder gigantische budgetten een droom behaalt: ik heb er duidelijk een zwak voor. Dat hij, ondanks dat hij vaak geridiculiseerd en niet enstig genomen werd, iedereen dan toch een neus kunnen zetten, is geweldig.


Obree is op zijn elan voortgegaan en is toen ook wereldkampioen achtervolging geworden. Hij zou dat ook het jaar daarna geworden zijn, ware het niet dat de UCI zijn fiets en vooral zijn fiesthouding erop verboden. De reden? Dat ze hun machtspositie nog eens wilden benadrukken, ben ik bang. Ze voelden zich te kakken gezet. En dat exact een uur voor Obree de baan op moest om zijn titel te verdedigen. Dat heet op de man mikken.


Ondanks dat is Obree later nog teruggekomen ook, met de legendarische 'supermanpositie' op de fiets, waardoor hij weer met het succes kon aanknopen. Tot, je raadt het al, de UCI ook dat verbood. Voor Obree er kwam, kon werkelijk alles, zonder enige inmenging van de UCI. Van zodra een 'onnozele Schot' toont dat een beetje doorzettingsvermogen en vernuft de grote bedrijven te snel af kunnen zijn, treden ze op. Als je weet dat Obree manisch-depressief is (het leitmotiv in zijn autobiografie (dat dan meteen een vorm van therapie is)), mag het niet verbazen dat dit heeft geleid tot een zelfmoordpoging (net op tijd verijdeld).


Nu, Obree zoekt de schuld daarvoor helemaal bij zichzelf. Hij zegt nergens dat de UCI hem tot die daad heeft gedwongen. In het boek portretteert Obree zichzelf als een depressieve man die in zijn manieën tot grootse daden en wilde ideeën in staat was en in zijn depressieve buien de drank opzocht en tot tweemaal toe er bijna een einde aan maakte.


Het is voor een Obree fan als ik tegelijk een ontluisterend boek dat Obree menselijker maakt als een bevestiging van zijn status als sportheld. Tegen de stroom in durven gaan, alle kleinerende Indolente mensen hun ongelijk bewijzen is indrukwekkend. Uiteraard zijn in het boek de spannendste momenten die waar hij ons meeneemt op de queeste naar het werelduurrecord, en bij de andere delen kan je je moeilijk van de indruk onrdoen dat die man inderdaad hulp nodig had/heeft. Maar ook daar vind ik zijn eerlijkheid bewonderenswaardig.


Puur objectief is dit boek niet the best read ever. De vaart gaat er geregeld ook uit. Aan de andere kant past dat ook perfect bij Obree zelf: hij heeft het zelf geschreven zoals zijn leven is: hoge pieken, zeer diepe dalen.


Eindoordeel: ***1/2

Geen opmerkingen: