24 juni 2008

Zaterdag - Ian McEwan

In't kort:
Dit boek gaat over 1 dag (15 februari 2003) in het leven van neurochirurg Henry Perowne. We volgen hem van tijdens zijn slapeloze nacht waar hij een brandend vliegtuig ziet vliegen (kort na 9/11). Deze dag is een dag als alle anderen, met de kinderen die op bezoek komen. De spanning van dat bezoek zal echter overschaduwd worden door iets wat eerst een banaal voorval lijkt...

Mijn oordeel:
Eigenlijk best een goed boek. We volgen de hele tijd hetzelfde personage, Henry, en zien de grote gebeurtenissen van die dag (het brandende vliegtuig, de grote betoging tegen de oorlog in Irak) samenvloeien met de zaterdagse beslommeringen van Henry (squashen met een vriend, boodschappen doen voor het familiediner) en nergens krijgt iets voorrang. Zoals het ook in het echte leven is: het kabbelt, met hier en daar een uitschieter. We krijgen via flashbacks ook wel wat meer informatie over de familie van Henry (zijn dochter die dichteres is en in Parijs woont, over zijn ontmoeting met zijn vrouw, zijn zoon die Blues speelt) zodat op die manier een bepaalde spanning naar het familiefeest wordt opgebouwd.

Uiteindelijk zorgt een schijnbaar klein voorval ervoor dat de spanning uiteindelijk ook echt voor een uitbarsting worgt op het feest, maar niet wat je verwacht.

Het opvallende is dat de spanning haast onvoelbaar wordt opgedreven, maar dat ze op den duur quasi ondraaglijk wordt. Er gebeurt schijnbaar niets, maar je wilt meer weten. Dat vond ik best knap hoe McEwan dat voor elkaar heeft gekregen. De voornaamste gebeurtenis in het boek, het feest en de uitbarsting daar, is trouwens uiteindelijk maar een zeer kleine stukje in het boek. Geen onnodig opdrijven en aanhouden van het spektakel hier.

Wat me echter een beetje verveelt is dat via de verteller Henry we een heleboel intellectueel gewauwel over onze kop krijgen. De laatste jaren merk ik dat ik er meer van houd om gewoon van dingen te genieten zonder continu cultureel verantwoord te moeten zijn, wonder de drang naar intellectuele referentiepunten. McEwan wil via zijn hoofdpersonage graag tonen hoe veel hij wel niet weet over kunst, muziek and so on. Nu, ik hou wel van dergelijke discussies, maar het zorgt er wel een beetje voor dat ik het hoofdpersonage minder aardig vind. Ik ben een beetje allergisch voor intellectuele snoeverij.
En McEwan gaat soms wat te lang door op iets. Wie de strandscène in de film Atonement heeft gezien, begrijpt wat ik bedoel. Om het makkelijk te zeggen: de wol had meer baat gehad met wat minder geblaat. Of zoals de Engelsen het met hun gevoel voor understatement zouden zeggen: He does go on a bit, doesn't he?

Eindoordeel:
***1/2

NB: Ook dit boek las ik in vertaling. Dit is tegen mijn gewoonte in, maar de bieb had het Engelse origineel niet in voorraad. De vertaling was trouwens heel erg goed en ik heb geen moment de indruk gehad een vertaling te lezen (al te vaak is dat wel het geval). Een gouden tip daar is te kijken of de vertalers een beurs hebben gekregen. Als dat wel het geval is, betekent dit dat er meer tijd en moeite voor is uitgetrokken.

Geen opmerkingen: